Lange tijd was het gemakkelijk om er niet aan te denken. Of om ervan uit te gaan dat wat we zagen, klopte. “Dakloos” betekende vooral een man. Liefst ongeschoren. Met vuile kleren en gaten in zijn schoenen. Een gezicht dat getekend is door het leven. Duidelijke tekenen waarmee men “de dakloze “kan herkennen, en ook stuk voor stuk barrières. Die ons niet beletten om hun ellende te delen, maar die noodzakelijkerwijs wel voor een afstand zorgden. Een kloof tussen de man die alleen op stuk karton zat en de jonge vrouw die naar hem keek. Een vrouw die dacht dat het haar niet zou overkomen. Ja, wat zou haar niet overkomen? En waarom niet? Waarom zou je gender je beschermen tegen dakloosheid?
Die vraag is niet langer aan de orde. In 2023 is verborgen dakloosheid ook en zelfs vooral een probleem van vrouwen, weet men. Een realiteit die eerst onzichtbaar was maar die door onze recentste initiatieven, zoals het onderzoek naar geweld tegen dakloze vrouwen, aan het licht is gekomen. Met als gevolg dat ‘t Eilandje in juni het eerste Dagopvangcentrum voor vrouwen in België opent. Een eerste stap in een bewustwording, maar nog meer het begin van een nieuwe strijd die we moeten voeren. Omdat dakloosheid een duizendkoppige draak is. Waarvan de vele koppen de strijd tonen van een maatschappij die met zichzelf in de knoop ligt.
En die de betrokkenen zou doen geloven dat zij vooral zelf verantwoordelijk zijn voor hun situatie. Het drama van een tijdperk dat niet in staat om de mensen die lijden te begeleiden, maar wel de referentie is geworden als het erop aan komt om hen met de vinger te wijzen. “Hen”, dat zijn vrouwen waarvan het parcours op straat er vooral een is met alle mogelijke soorten geweld: sociaal, economisch, fysiek, psychologisch, seksueel, …
Die vrouwen die, vóór ze op straat belanden, al in die vorm van onbenoemde dakloosheid zaten. Onzichtbaar, maar zo aanwezig. Wanneer ze niet wegkunnen bij een gewelddadige echtgenoot, een tijdje logeren bij een meevoelende vriendin, de druk van een onverzettelijke huisbaas voelen of veroordeeld zijn om op straat te wonen, met de paniek dat hun kinderen het geweld van de straat gaan moeten doorgaan, ... Ze zijn opgesloten, in die vicieuze cirkel, het keurslijf dat maakt dat deze vorm van (nochtans veel voorkomende) dakloosheid onzichtbaar bleef.
Het toppunt wanneer je je zo alleen voelt. Alleen en bijna schuldig omdat je alleen bent. Omdat je niet gehoord of begrepen wordt, of er niet naar je geluisterd wordt. De omvang van die vorm van dakloosheid kunnen we nog steeds niet becijferen, maar we hebben woorden om het te benoemen. De verhalen van de vrouwen die elke dag naar onze diensten komen. En die maken dat ieder van ons zich er bewust kan van worden. De noodzaak om samen vooruit te kunnen. Zonder ooit nog onze ogen daarvoor te sluiten.
Dank u voor uw tijd om kennis te nemen van deze realiteit en voor uw steun aan ons!
Ariane Dierickx, algemeen Directrice van ‘t Eilandje